Błonnik pokarmowy ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Przede wszystkim usprawnia działanie układu pokarmowego. Bardzo często wspomina się o jego koniecznej obecności w przypadku prawidłowo zbilansowanej diety. Błonnik pokarmowy można podzielić na ten rozpuszczalny i nierozpuszczalny w wodzie. Czas na to, aby sprawdzić jakie inne właściwości posiada..
Czym jest błonnik pokarmowy?
Błonnik pokarmowy jest substancją pochodzenia roślinnego, która nazywana jest także włóknem pokarmowym. Po raz pierwszy opisał go w 1972 roku Trowell. Błonnik ma tę właściwość, że jest w całości odporny na działanie enzymów trawiennych. W jego składzie znaleźć można polisacharydy, nieprzyswajalne tłuszcze, krzemiany, sterole roślinne, kwas fitynowy, białka, glukozydy. Jeden gram błonnika to ok. 2 kcal.
Rodzaje błonnika pokarmowego
Aby móc lepiej poznać właściwości błonnika pokarmowego, w pierwszej kolejności należy omówić lepiej poszczególne rodzaje. Błonnik można podzielić na:
- nierozpuszczalny – są to następujące elementy: celuloza, hemiceluloza i lignina. Dzięki swoim właściwościom wchłaniają one duże ilości wody, dzięki czemu ich objętość się zwiększa. Działanie błonnika nierozpuszczalnego sprawia, że z układu pokarmowego zostają usunięte wszystkie resztki. Do tego usprawniony zostaje mechanizm wypróżniania się. Spożywanie tego rodzaju błonnika sprawia, że człowiek ma mniej do czynienia z zaparciami. Wśród innych zalet można wymienić lepsze wchłanianie wartości odżywczych ze spożywanych pokarmów;
- rozpuszczalny – są to pektyny, hemicelulozy obojętne, gumy, śluzy i polisacharydy algowe. Woda sprawia, że związki te pęcznieją, dzięki czemu człowiek dłużej czuje się nasycony. Jego działanie sprawia, że z pokarmów lepiej wchłaniane są węglowodany oraz tłuszcze.
Wspólne działanie błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego sprawia, że w organizmie tworzy się mikroflora jelitowa.
Zalety spożywania błonnika pokarmowego
Wiele osób nawet nie jest świadomych tego, że ich dieta po prostu jest uboga biorąc pod uwagę błonnik pokarmowy. Warto zwrócić na to uwagę, ponieważ jak wskazaliśmy powyżej jest to element mający pozytywny wpływ na działanie organizmu. Wśród zalet jego spożywania można wymienić:
- możliwość długiego zachowania uczucia sytości, ponieważ żołądek opróżniany jest dłużej, jednak nie trzeba obawiać się żadnych dolegliwości związanych z tym procesem;
- pozytywnie wpływa na zmniejszenie ilości glukozy we krwi na czczo, jak również reguluje poposiłkowy wzrost jej stężenia;
- pomaga w rozwoju mikroflory jelitowej, która stanowi pożywkę dla bakterii znajdujących się w układzie pokarmowym;
- pozytywnie wpływa na proces odchudzania;
- minimalizuje ryzyko związane z chorobami układu krążenia;
- wpływa na prawidłowe stężenie cholesterolu we krwi;
- chroni przed rozwojem chorób związanych z jelitem grubym, dzięki wsparciu perystaltyki jelit;
- wspiera prawidłowy rytm wypróżnień, dzięki czemu jelita pracują wzorowo.
Dzieci do trzeciego roku życia powinny spożywać 10 g błonnika na dzień. Od 4 do 6 roku życia zalecane jest 14 g błonnika. 16 g błonnika to ilość, która dedykowana jest dla dzieci o 7 do 9 roku życia. 19 g błonnika każdego dnia powinna spożywać młodzież od 10 do 15 roku życia. Od 16 do 18 roku życia zaleca się przyjmowanie 21 g błonnika. 25 g błonnika powinny spożywać osoby dorosłe. Seniorzy, którzy ukończyli już 65 lat, ilość błonnika spożywanego każdego dnia, powinni przedyskutować z lekarzem prowadzącym.
Gdzie można znaleźć największe ilości błonnika?
Największe źródła błonnika zawsze można znaleźć w produktach pochodzenia roślinnego, które na dodatek nie zostały oczyszczone. Tzn. są to surowe warzywa i surowe owoce. Poddawanie ich jakimkolwiek procesom termicznym i obróbce sprawia, że ta ilość błonnika zaczyna się zmniejszać. Oprócz tego należy spożywać nasiona roślin strączkowych, makaron ciemny, chleb graham, chleb razowy, gruboziarniste kasze, ryż brązowy, otręby, płatki owsiane, płatki jęczmienne, płatki żytnie i zwykłe.
Dieta uboga w błonnik – czego można się spodziewać?
Osoby mające często do czynienia z zaparciami, całkiem możliwe, że nie dostarczają organizmowi odpowiedniej ilości błonnika każdego dnia. Oprócz tego dieta uboga w błonnika może skutkować takimi chorobami jak miażdżyca, polipy jelita grubego, hemoroidy, kamica żółciowa, rak jelita grubego.
Także zbyt duża ilość błonnika w diecie może prowadzić do przykrych konsekwencji. Zalicza się do nich zmniejszenie wchłaniania tłuszczów. W efekcie organizm będzie miał gorszy dostęp do witamin, które rozpuszczalne są w tłuszczach. To także mniejsza ilość składników mineralnych. Zalicza się do nich cynk, żelazo oraz wapń. Nie można więc przesadzać z jego ilością u małych dzieci, u osób niedożywionych oraz będących na rekonwalescencji.
Jeżeli ktoś ma obawy co do ilości błonnika pokarmowego w swojej diecie, może skorzystać ze specjalnych preparatów, które wspierają proces suplementacji. Korzystając z prawidłowo zbilansowanej diety opierającej się na zdrowych składnikach odżywczych, nie trzeba będzie obawiać się o zbyt małe ilości błonnika.